آلودگی خودروهای بنزینی و تبدیل شدن آنها به یک معضل بزرگ باعث به وجود آمدن دو رقیب جدی برای این نوع خودروها شد. خودروهای هیبریدی و خودروهای برقی شیوهای مبتکرانه برای جایگزینی خودروهای سوخت فسیلی هستند که نه تنها آلایندگی کمتری تولید میکنند، بلکه تجربهای نو از رانندگی را نیز در اختیار شما قرار میدهند. این خودروها با مصرف بهینه سوخت، در استفاده از منابع سوخت تجدیدناپذیر صرفهجویی میکنند و انتشار گازهای گلخانهای را نیز کاهش میدهند. پیش از این در مقالهای به تفاوتهای خودروهای هیبریدی و برقی پرداختیم و حالا در این مطلب قصد داریم به بررسی دقیق تفاوتهای باتری این دو نوع خودرو بپردازیم.
خودروی هیبریدی چیست؟
خودروی هیبریدی دارای یک موتور احتراق داخلی و یک موتور الکتریکی است و برای به حرکت درآوردن چرخها از دو نوع انرژی سوخت فسیلی و الکتریکی استفاده میکند. این اتفاق به خودرو اجازه میدهد که با توجه به شرایط رانندگی، از موتور احتراقی، موتور الکتریکی یا ترکیبی از هر دو بتواند کار کند. به همین دلیل خودروهای هیبریدی نسبت به خودروهایی که کاملا متکی به موتور احتراق داخلی هستند، آلایندگی کمتری تولید میکنند و در نتیجه آسیب کمتری به محیط زیست وارد میکنند. برای آشنایی با خودروهای برقی و عملکرد آنها نیز میتوانید مقاله مربوط به آن را از این لینک مطالعه کنید.
در ادامه نحوه عملکرد باتری در انواع خودروها را بررسی میکنیم.
باتری ماشین چه عملکردی دارد؟
هر نوع خودرویی برای روشن شدن به برق نیاز دارد و برق موردنیاز خود را از باتری تامین میکند. در خودروهایی مثل خودروهای سوخت فسیلی یا هیبریدی که دارای موتور احتراق داخلی هستند، از باتریهای سرب اسیدی برای راهاندازی موتور و روشن نگه داشتن اجزایی مثل چراغ و رادیو استفاده میکنند. اما باتری در خودروهای برقی نقش تامین منبع انرژی محرکه را بر عهده دارد و علاوه بر این، با استفاده از یک باتری کمکی دیگر روشن نگه داشتن چراغ و دیگر اجزای خودرو را انجام میدهد.
باتری خودروهای برقی
برخلاف خودروهای سوخت فسیلی و هیبریدی، باتری نقش بسیار مهمی در عملکرد خودروهای برقی دارد. باتریهای این نوع خودروها اغلب از جنس لیتیوم یون هستند و انرژی لازم را برای به حرکت درآوردن خودرو تامین میکنند. زمانی که راننده شتاب میگیرد، الکتریسیته ذخیره شده در باتری به موتور الکتریکی فرستاده میشود و سپس موتور آن را به انرژی مکانیکی تبدیل میکند که به حرکت چرخها منجر میشود. نکته قابل توجه این است که به دلیل وجود ترمز احیاکننده در خودروهای برقی، مقدار قابل توجهی از انرژی از دست رفته در طول این فرآیند بازیافت میشود و به باتری برمیگردد تا دوباره استفاده شود. خودروهای برقی برای تامین سوخت مورد نیاز خود به انرژی خارجی نیازدارند که از طریق ایستگاههای شارژ یا شارژرهای خانگی قابل دسترسی هستند.
باتری خودروهای هیبریدی
خودروهای هیبریدی دارای دو نوع باتری هستند. یک باتری سنتی و یک باتری هیبریدی. باتری هیبریدی به موتور خودرو متصل میشود و عملکرد آن را بهبود میبخشد. این باتری انرژی مورد نیاز خود را در حین رانندگی و از طریق فرآیندی به نام ترمز احیاکننده تامین میکند، به این معنا که با فشار پدال ترمز یا رها کردن پدال گاز، عملکرد موتور معکوس شده و مثل یک ژنراتور، انرژی جنبشی خودرو مهار شده و به برق تبدیل میشود. سپس این انرژی الکتریکی برای ذخیرهسازی به بسته باتری خودرو منتقل میگردد و انرژی به طور مجدد برای به حرکت درآوردن خودرو استفاده میگردد. وجود ترمز احیاکننده در خودروهای هیبریدی و بازیافت انرژی باعث میشود بازده کلی خودرو افزایش پیدا کند و در مصرف سوخت نیز صرفهجویی شود.
تفاوت باتری خودروهای برقی و هیبریدی
- عملکرد: عملکرد باتری در خودروهای برقی و هیبریدی متفاوت است. چرا که خودروهای هیبریدی دارای موتور احتراق داخلی و موتور الکتریکی هستند و این دو منبع نیروی محرکه خودرو را تامین میکنند. در صورتی که در خودروهای برقی فقط یک موتور الکتریکی وجود دارد و نیروی برق، به کمک باتریها موتور الکتریکی را فعال میکند تا چرخها به حرکت دربیایند.
- برد الکتریکی: خودروهای هیبریدی معمولا میزان مسافت محدودی را با استفاده از نیروی برق طی میکنند و برای حرکت، بیشتر به سوخت فسیلی متکی هستند. در صورتی که خودروهای برقی به سوختهای فسیلی نیازی ندارند.
- ظرفیت باتری: باتری خودروهای هیبریدی معمولا در مقایسه با خودروهای کاملا برقی ظرفیت کمتری دارند. این خودروها به گونهای طراحی شدهاند که بتوانند در زمان تمام شدن سوخت فسیلی، میزان محدودی را با انرژی برق بپیمایند. بر خلاف خودروهای برقی، خودروهای هیبریدی کاملا به ترمز احیاکننده وابسته هستند و به همین دلیل باتری این خودروها به میزان کمتری انرژی الکتریکی در خود ذخیره میکند.
- نحوه شارژ: باتری خودروهای برقی از دو طریق اتصال به جریان برق مستقیم و جریان برق متناوب قابل شارژ هستند در صورتی که انرژی باتری خودروهای هیبریدی فقط از طریق ترمز احیا کننده تامین میشود و قابلیت اتصال به منبع شارژ خارجی را ندارد.
آیا خودروهای هیبریدی گزینه به صرفهای محسوب میشوند؟
در کل میتوان گفت که خودروهای هیبریدی به دلیل قابلیت استفاده از سوخت فسیلی و انرژی الکتریکی گزینه به صرفهتری نسبت به خودروهای سوخت فسیلی به شمار میروند اما در نهایت آلایندگی تولیدی آنها صفر نیست و به دلیل داشتن موتور احتراق داخلی، همچنان گازهای گلخانهای و ذرات معلق را انتشار میدهند. به همین دلیل خودروهای برقی گزینههای پاکتری نسبت به تمام گزینههای موجود به شمار میروند و آلودگی تولیدی آنها نزدیک به صفر است. خودروهای الکتریکی با مصرف انرژی برق، در منابع سوخت تجدیدناپذیر صرفهجویی میکنند و آلایندگی هوا را به مقدار قابل توجهی کاهش میدهند.
خودروی برقی نبکا ET5 (اسکای ول)
خودروی برقی نبکا ET5 (اسکای ول) محصولی از شرکت نبکا است که با هدف کاهش آلودگی، به ویژه در محیطهای شهری، در ایران عرضه میشود. ویژگیهای ایمنی، زیبایی و راحتی خودروی اسکای ول این خودرو را به گزینه مناسبی برای جایگزینی خودروهای بنزینی تبدیل کرده است. استفاده از خودروهای برقی باعث میشود تا علاوه بر تجربه رانندگی نرم و روان، انتشار گازهای گلخانهای و آلودگیهای تولیدشده توسط خودروهای سوخت فسیلی نیز کاهش بیاید و به نسلهای بعدی در تجربه لذت تنفس هوای پاک کمک کند.