در سالهای اخیر چشمانداز جهانی شاهد تغییری عظیم به سمت پذیرش خودروهای برقی بوده که با هدف کاهش تغییرات آبوهوایی و کمتر شدن وابستگی به سوخت فسیلی هدایت میشود. کشورها، صنایع و افراد، با درک ضرورت استفاده از این روش از حملونقل سعی بر جایگزینی خودروهای برقی و حذف خودروهای سوخت فسیلی دارند. این اتفاق پاسخی به نگرانیهای زیستمحیطی و ضرورت ساخت آیندهای منعطفتر از نظر روشهای حملونقل و تامین سوخت است. کشورهای پیشرو در این زمینه، با اتخاذ سیاستهای مختلف، تلاش دارند تا پذیرش این فناوری را افزایش دهند و انتقال به یک اکوسیستم حملونقل پاکتر و پایدارتر را تسریع کنند.
استفاده از وسایل نقلیه برقی، مزایایی فراتر از بهبود محیط زیست را به همراه دارد. خودروهای برقی با کاهش اتکا به منابع سوختهای فسیلی محدود، افزایش امنیت انرژی و مزیتهای اقتصادی بالقوهای را از طریق ایجاد شغل و نوآوریهای فناورانه ارائه میدهند. از این رو، تغییر به حملونقل پایدار میتواند از چند جهت برای کشورها، منافع بسیاری را به همراه داشته باشد.
البته نحوه افزایش پذیرش در هر کشور متفاوت است و هر کشور، سیاستها و مشوقهای مختص به خود را برای ترویج حملونقل پایدار در نظر گرفته است. به همین دلیل در این مطلب ما به معرفی کشورهایی میپردازیم که در سال ۲۰۲۳ بیشترین میزان پروموت حملونقل برقی را داشتهاند و در این زمینه پیشرو بودهاند.
نروژ
نروژ با دارابودن سهم قابل توجهی از خودروهای برقی، به عنوان رهبر جهانی در پذیرش این سبک از حملونقل شناخته میشود. این کشور به طور مداوم میزان بالایی از پذیرش خودروهای برقی را نشان داده است که توسط عوامل مختلفی مثل حمایت دولتی و توسعه زیرساختها هدایت میشود.
در سال ۲۰۲۳، نروژ با طیف وسیعی از فعالیتهای گسترده، حمایت قوی خود از حملونقل برقی را نشان داد. این موارد نه تنها مصرفکنندگان را به انتخاب خودروهای برقی تشویق کردهاند، بلکه موجب تحریک نوآوری و سرمایهگذاری در بخش خودروهای برقی نیز شدند. با وجود مشوقهای مالیاتی و ایجاد دسترسی گسترده به زیرساختهای شارژ، نروژ شاهد افزایش سریع در پذیرش خودروهای برقی بود که به طور قابل توجهی به دستیابی به اهداف در جهت حملونقل پایدار کمک کرده است.
علاوه بر این، پارلمان نروژ تصمیم گرفته است که تمام خودروهای جدید فروخته شده تا سال ۲۰۲۵، باید برقی یا هیدروژنی باشند و میزان آلایندگی انتشاری آنها نزدیک به صفر باشد. این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ با ممنوعیت فروش خودروهای جدید سوخت فسیلی، حرکت به سمت حملونقل برقی را سرعت ببخشد.
آلمان
آلمان با افزایش مداوم نرخ پذیرش در سالهای اخیر، از پیشتازان بازار جهانی خودروهای برقی به شمار میرود. این کشور دارای یک شبکه زیرساختی رو به رشد و محیط نظارتی حمایتی است که باعث جذب خودروهای برقی در قشرهای مختلف مردم میگردد.
در سال ۲۰۲۳، کشور آلمان تعهد خود را نسبت به حملونقل پایدار، از طریق مشوقها و سیاستهای مختلفی تقویت کرد. با فعالیتهایی مثل یارانه برای خرید خودروهای برقی، مشوقهای مالیاتی متعدد و سرمایهگذاری در زیرساخت شارژ، نرخ پذیرش در این کشور به میزان قابل توجهی افزایش یافت. البته لازم به ذکر است که دولت آلمان اعلام کرد که قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حداقل ۱۵ میلیون وسیله نقلیه مسافربری تمامبرقی داشته باشد که وزیر حملونقل اعلام کرد، علاوه بر خودروهای برقی، این میزان باید خودروهای هیبریدی را نیز شامل شود.
مشوقهای ارائه شده توسط آلمان تاثیر مثبتی بر رشد حملونقل پایدار داشته. البته با این که این کشور گامهای قابل توجهی در ارتقای حملونقل برقی برداشته است و متعهدانه در این مسیر حرکت میکند، همچنان باید برای بهبود برخی مسائل، به ویژه پرداختن به معضل اضطراب برد در مالکان خودروهای برقی و گسترش زیرساختهای شارژ، تلاش کند.
فرانسه
کشور فرانسه با بازار رو به رشد خودروهای برقی، در لیست کشورهای پیشرو در حملونقل پایدار قرار دارد. این کشور سیاستهای حمایتی دولت، زیرساختهای شارژ قوی و طیف متنوعی از گزینههای خودروی برقی سود میبرد که باعث میشود بازاری جذاب برای پذیرش خودروهای برقی ایجاد شود.
در سال ۲۰۲۳، کشور فرانسه بخش حملونقل برقی و پایدار را از طریق مشوقها و سیاستهای هدفمند ادامه داد. مشوقهای مالی برای خرید خودروهای برقی، اعتبار مالیاتی و… برخی از این مشوقها بودند. علاوه بر این، فرانسه قصد دارد تا سال ۲۰۴۰، فروش هر خودرویی که از بنزین یا گازوئیل استفاده میکند را ممنوع کند و از این طریق حملونقل پایدار را بیشتر ترویج کند. وزیر محیط زیست این کشور از این اتفاق به عنوان «انقلاب» یاد کرد و ممنوعیت برنامهریزی شده خودروهای سوخت فسیلی را به عنوان بخشی از تعهد مجدد به توافق اقلیمی پاریس اعلام کرد و گفت: «فرانسه قصد دارد تا سال ۲۰۵۰، از کربن عاری شود.»
کشور فرانسه به رشد قابل توجهی در حملونقل پایدار دست پیدا کرده است و فروش خودروهای برقی در این کشور، هرساله در حال افزایش است. اهداف بلندپروازانه این کشور مصرفکنندگان بسیاری را تشویق کرده تا به خودروهای برقی روی بیاورند و راهکارهای حملونقل پایدار در سراسر فرانسه، با استقبال بیشتری مواجه شود. با این حال، چالشهایی مثل قابلیت دسترسی به زیرساختها و ظرفیت شبکه، همچنان جای بهبود دارد.
اسپانیا
اسپانیا شاهد افزایش تدریجی در پذیرش خودروهای برقی بوده است. البته در مقایسه با برخی از همتایان اروپایی خود، این اتفاق با سرعت کمتری در حال رخ دادن است. بازار خودروهای برقی این کشور، با علاقه فزاینده به حملونقل برقی و توسط ابتکارات دولتی و زیرساختهای در حال گسترش، هدایت میشود.
در سال ۲۰۲۳، کشور اسپانیا از طریق سیاستهای هدفمند به تلاشهای خود برای ترویج حملونقل پایدار ادامه داد. این سیاستها شامل معافیتهای مالی، در نظر گرفتن یارانه برای خرید خودروهای برقی و سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای شارژ است. علاوه بر این، هدف اسپانیا افزایش فروش خودروهای برقی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای است و این کار را با اجرای مقررات سختگیرانهتر در زمینه خودروهای فسیلی و آلایندگیهای آنها انجام میدهد.
مشوقهای معرفی شده توسط اسپانیا، تاثیر مثبت هرچند اندکی بر رشد حملونقل پایدار داشتهاند. با افزایش پذیرش خودروهای برقی در این کشور، چالشهایی مثل کمبود زیرساختهای شارژ و محدود بودن آگاهی مصرفکنندگان نیز پررنگتر میشوند. با این حال تعهد دولت اسپانیا به ترویج راهکارهای حملونقل پایدار، امیدوارکننده به نظر میرسد.
جایگاه کشور ایران در برقی سازی حمل و نقل
کشور ایران در سالهای گذشته اقدامات بسیاری در زمینه پایدارسازی حملونقل انجام داده است. از میان این اقدامات میتوان به ورود خودروی برقی نبکا ET5 به بازار خودروی ایران اشاره کرد. شرکت خودرو برقی نبکا که از سرمایهگذاری مشترک مپنا و صنایع خودروسازی کرمان تشکیل شده، با عرضه خودروی هوشمند برقی نبکا تلاش دارد تاثیرات مخرب خودروهای سوخت فسیلی را بر کره زمین به حداقل برساند و آلودگیهای شهری را کاهش دهد. علاوه بر این، شرکت مپنا با تعهد بر فراهمسازی زیرساختهای شارژ مورد نیاز برای خودروهای برقی، تلاش دارد تا ترویج حملونقل پایدار را در ایران افزایش دهد.
این اتفاق در کشور ایران به تازگی در حال رخ دادن است و با تلاشها و همکاریها میان بخشهای مختلف سازمانها، ارگانها و بخشهای خصوصی، میتوان روند تغییر به حملونقل پایدار را تسریع کرد.