زیرساخت شارژ خودروهای برقی بخشی ضروری و جداییناپذیر از سیستم حملونقل پایدار به شمار میرود. زیرساختها شبکهای از ایستگاههای شارژ و فناوریهایی هستند که انرژی مورد نیاز وسایل نقلیه برقی را تامین میکنند. این اکوسیستم پیچیده شامل فناوریهای شارژ، یکپارچهسازی شبکه، فراهمسازی دسترسی و چارچوبهای نظارتی است. مقایسه زیرساختها در سطح جهانی امکان ارزیابی جامع جنبههای کمی مثل تراکم و عناصر کیفی مثل کارایی شبکهها، میزان سازگاری با فناوریهای در حال توسعه و ابتکاراتی که در جهت پایداری انجام شده را فراهم میسازد. با بررسی جنبههای مختلف زیرساختهای شارژ در جهان میتوانیم بینش دقیقی درباره استراتژیهای موثر، موانع و فرصتهای حیاتی برای رشد حملونقل پایدار و برقی به دست بیاوریم.
نقش زیرساخت های شارژ در پذیرش حملونقل پایدار
افزایش فروش خودروهای برقی به طور قابل توجهی باعث گسترش و نوآوری در زیرساختهای شارژ در سراسر جهان شده است و با ایجاد تحولی اساسی، دولتها و سهامداران خصوصی را وادار کرده تا سیستمهای برنامهریزی شهری و توزیع انرژی را با استراتژیهای جدیدی انجام دهند. در حال حاضر بازار خودروهای برقی به رشد خود ادامه میدهند تا روشهای حملونقل پایدار را به جایگزینی برای خودروهای سوخت فسیلی تبدیل کنند. توسعه زیرساختها و شکلدهی یک شبکه شارژ منسجم، کارآمد و به هم پیوسته در سطح جهانی نقشی اساسی در افزایش پذیرش حملونقل پایدار ایفا میکند. با در دسترس بودن ایستگاههای شارژ و نوآوری در فناوریهای شارژ نیز افراد بیشتری به استفاده از این سبک حملونقل تشویق میشوند. به همین دلیل میتوان گفت که بخش زیادی از پذیرش حملونقل پایدار به زیرساختهای شارژ بستگی دارد.
اما در حال حاضر وضعیت زیرساختهای شارژ خودروهای برقی در کشورهای پیشرو در زمینه حملونقل پایدار چگونه است؟ در ادامه به بررسی عملکرد سه قاره آمریکای شمالی، اروپا و آسیا در این زمینه میپردازیم.
آمریکای شمالی
آمریکای شمالی یکی از پیشروهای برقیسازی در جهان به شمار میرود. زیرساخت شارژ خودروهای برقی در آمریکای شمالی با سرعت بالایی در حال توسعه و تکامل است و شبکههای متنوعی برای تثبیت جایگاه خود رقابت میکنند. در آمریکای شمالی، شبکه سوپرشارژ تسلا به دلیل پوشش گسترده خود در سراسر قاره شهرت پیدا کرده است و راهکارهای شارژ سریع را برای خودروهای تسلا ارائه میدهد. علاوه بر این، Electrify America نیز به عنوان یک رقیب برجسته ظاهر شده است و شبکه گستردهای را با هدف قراردادن مدلهای مختلف خودروهای برقی و ایستگاههای شارژ سریع ارائه میدهد. این شبکهها به طور قابل توجهی به کاهش اضطراب برد در رانندگان خودروهای برقی و افزایش پذیرش خودروهای برقی کمک کردهاند.
تلاشهای دولت آمریکای شمالی نیز برای حمایت از توسعه ایستگاههای شارژ باعث شده تا شبکههای شارژ قویتر و در دسترستری وجود داشته باشند و این تلاشهای هماهنگ نشاندهنده رویکردی فعال به سمت حملونقل پایدار است.
اروپا
اروپا با زیرساختهای شارژ جامعی که به سرعت در حال گسترش است و با شبکهای متراکم از ایستگاههای شارژ، به دلیل فراهمسازی دسترسی و پوشش قابل توجه، جایگاهی با عنوان رهبر جهانی در حملونقل پایدار کسب کرده است.
این منطقه تراکم ایستگاه شارژ قابل توجهی را به نمایش میگذارد و طبق دادههای اخیر بیش از ۴۰۰ هزار ایستگاه شارژ عمومی در ۲۸ کشور اروپا وجود دارد. دسترسی کافی رانندگان خودروهای برقی به امکانات شارژ در مناطق مختلف شهری و روستایی و تعهد اروپا به استانداردسازی دوشاخهها و پروتکلهای شارژ، به ویژه با پذیرش گسترده سیستمهای شارژ ترکیبی، تجربه کاربران را در انجام فرآیند شارژ بهبود میبخشد و باعث افزایش پذیرش حملونقل پایدار میشود.
یکی از ویژگیهای زیرساخت خودروی برقی اروپا در رویکرد چندوجهی آن به راهکارهای شارژ مرتبط است. این قاره از فناوریهای نوآورانهای مثل شبکههای شارژ فوق سریع در مسیرهای اصلی حملونقل استفاده میکند. علاوه بر این، اروپا تاکید بسیاری بر منابع انرژی پایدار برای تامین شارژ خودروها و ادغام راهکارهای انرژی تجدیدپذیر در زیرساختهای خود دارد. تعهد به شارژ سازگار با محیط زیست با اهداف کلی منطقه که کاهش انتشار کربن و دستیابی به آیندهای پایدارتر است همخوانی دارد. تلاشهای مشترک میان دولتها، بخش خصوصی و شرکتهای آب و برق در اروپا نقشی محوری در توسعه و بهبود زیرساختهای شارژ خودروهای برقی ایفا کرده و باعث شده تا معیاری برای طرحهای پایداری جهانی تعیین گردد.
آسیا
در بخش آسیای مرکزی رشد قابل توجهی در بازار خودروهای برقی صورت گرفته است که تحول عمیق در راه حلهای شارژ سراسر منطقه شده است. تقاضای فزاینده برای استفاده از حملونقل پایدار، شبکه گستردهای از ایستگاههای شارژ را به وجود آورده است و به بازار خودروهای برقی رونق بیشتری بخشیده است. عمده افزایش تقاضا در بازار خودروهای برقی در این منطقه توسط مشوقهای دولتی هدایت شده و به بهبود روند نصب گزینههای شارژ سریع و شبکههای هوشمند نوآورانه منجر گردیده است. این رشد سریع نه تنها موجب متمرکز شدن بر روی محیط شهری شده است، بلکه به مناطق روستایی و کمتر در دسترس نیز رسیده و زیرساخت جامع را در آن مناطق نیز ارائه میدهد.
البته لازم به ذکر است که آسیای مرکزی شاهد پیشرفتهای فناوری چشمگیر در زمینه زیرساخت شارژ خود بوده که نشاندهنده تغییر به سمت راهکارهای کارآمدتر و سازگارتر با محیط زیست است. از نوآوریها در فناوری شارژ میتوان به مواردی مثل سیستمهای شارژ بیسیم و شارژر فوق سریع اشاره کرد که زمان شارژ را کاهش میدهند و فرآیند شارژ را برای کاربران سادهتر میکنند.
چشم انداز جهانی
چشمانداز جهانی زیرساخت شارژ خودروهای برقی ترکیبی از چالشها، نوآوریها و تاثیرات بر محیط زیست را به نمایش میگذارد. چالشهایی که سرتاسر جهان با آن دستوپنجه نرم میکنند شامل مواردی مثل استاندارد نبودن شارژرها، دسترسی محدود به زیرساختها و زمان طولانی فرآیند شارژ هستند. اما با این حال نوآوریهای بسیاری در فناوری شارژ وجود دارد که در حال تکامل هستند و این موانع را برطرف خواهند کرد. از آنجایی که اغلب کشورها در جهان به ضرورت حملونقل پایدار آگاه هستند و تلاش دارند پذیرش این سبک از حملونقل را افزایش دهند، تکامل زیرساختهای خودروهای برقی نقشی مهم ایفا میکند و با شکل دادن چشمانداز انرژی جهانی، موجب حفظ محیط زیست و رشد اقتصادی میگردد.
تامین زیرساخت های شارژ خودروی برقی در ایران توسط شرکت مپنا
در کشور ما شرکت مپنا تامین زیرساختهای شارژ خودروهای برقی را بر عهده دارد و با توسعه زیرساختهای شارژ سریع و فراهمسازی دسترسی به شارژرهای AC، تلاش دارد تا دسترسی به حملونقل پایدار را برای افراد آسان سازد و از تاثیرات مخرب خودروهای سوخت فسیلی بر محیط زیست بکاهد. حاصل سرمایهگذاری مشترک شرکت مپنا و صنایع خودروسازی کرمان، شرکت نبکا است که در حال حاضر خودروی نبکا ET5 را در بازار ایران عرضه میکند. نبکا ET5 کاملا مبتنی با فناوریهای روز دنیا بوده و از سیستم خودران نسل ۲.۵ برخوردار است که در میان خودروهای مونتاژی در بازار ایران، بالاترین سطح تکنولوژی و آپشن را دارد.