خودروهای برقی مزایای فراوانی دارند و برخلاف موتورهای احتراقی سنتی که حدود 100 تا 140 گرم دیاکسید کربن در هر کیلومتر آزاد میکنند، وسایل نقلیه الکتریکی در حین رانندگی آلایندگی صفر دارند. با این حال، چالش ما این است که اطمینان حاصل کنیم همیشه برق کافی در زمان نیاز وجود دارد، به خصوص با توجه به ماهیت غیرقابل پیشبینی منابع انرژی تجدیدپذیر. علاوه بر یافتن راههای نوین برای تولید برق باید به راههایی برای ذخیره آن در هنگام نبود برق نیز فکر کنیم.
سازمان حملونقل موتوری فدرال آلمان گزارش داده که خودروهای برقی در این این کشور در سال 2022 از یک میلیون فراتر رفت و روند صعودی مداوم را نشان داد. اما آیا میتوانیم با زیرساختهای برق فعلیمان، تمام این خودروهای الکتریکی جدید را شارژ کنیم؟ شارژ همزمان بسیاری از خودروها، همانطور که اغلب در ساعات اوج مصرف و زمانی که مردم از سر کار به خانه میآیند و وسایل نقلیه خود را به برق وصل میکنند، اتفاق میافتد، میتواند یک چالش برای شبکههای برق محلی باشد. در مقایسه با لوازم خانگی معمولی مانند ماشین لباسشویی یا کامپیوتر، خودروهای الکتریکی به برق بسیار بیشتری نیاز دارند و مدت زمان بیشتری نیز به آن نیاز دارند. در این نوشته بررسی میکنیم که آینده صنعت برق و خودروهای برقی چگونه خواهد بود و توسعه صنعت خودروهای برقی چه تأثیری بر روی صنعت انرژی خواهد گذاشت.
چشمانداز انرژی فعلی برای شارژ خودروهای برقی
همانطور که میدانید تغییر به خودروهای برقی و سایر وسایل حملونقل برقی (به عنوان مثال اتوبوسهای برقی) به این معنی است که به طور قابل توجهی به برق بیشتری نیاز داریم. علاوه بر خودروهای برقی، کاهش رد پای کربنی در خانهها نیز منجر به افزایش مصرف برق خواهد شد. به صورت کلی باید گفت که در آینده به انرژی بسیار بیشتری نیاز خواهیم داشت.
اما فعلاً بیایید روی این تمرکز کنیم که توسعه خودروهای برقی چگونه میتواند چشمانداز انرژی را تغییر دهد.
برخی از شما ممکن است در مورد بحران انرژی نگرانیهایی داشته باشید. توسعه خودروهای برقی ممکن است منجر به افزایش قیمت برق شود و تقاضا برای آن را افزایش دهد.
نکته شگفتانگیز این است که این اتفاق در واقع یک روند مثبت است، نه منفی.
وسایل نقلیه برقی در استفاده از انرژی بسیار کارآمد هستند و این برتری آنها نسبت به خودروهای با موتورهای معمولی را نشان میدهد. این بدان معناست که با گسترش حملونقل برقی در سراسر جهان، میتوانیم با تغییر خودروهای با سوخت فسیلی به خودروهای برقی، مقدار کلی انرژی مصرفی خود را کاهش دهیم. در واقع، در طول عمر یک خودرو، اگر با برق تمیز تغذیه شود، حدود 50 درصد انرژی کمتری نسبت به یک خودروی بنزینی معمولی مصرف میکند.
و اما دلیل آن:
- خودروهای با سوخت فسیلی بازدهی خوبی ندارند. تنها حدود 25 درصد (!) از انرژی موجود در سوخت، صرفِ حرکت خودرو میشود. بقیه انرژی به صورت گرما به هدر میرود. اما خودروهای برقی بازدهی بسیار بالاتری (حدود ۸۵ درصد) دارند.
- نکته جالب دیگر در مورد خودروهای برقی این است که در هنگام ترمز میتوانند بخشی از انرژی جنبشی ماشین را به برق برای باتری خودرو تبدیل کنند.
اگر یک میلیون خودروی برقی بیشتر به جاده ها برسند، ممکن است تنها به حدود ۳٫۶ درصد برق بیشتر نیاز داشته باشیم. به عنوان مثال اگر 10 درصد از تمام خودروها در جایی مانند اتریش برقی باشند، آنگاه تنها به ۱٫۸ درصد برق بیشتری نیاز خواهد بود. بنابراین با وجود این که توسعه خودروهای برقی به معنای افزایش مصرف انرژی است، اما این افزایش آنقدرها که فکر میکنید نیست و با تواجه به افزایش بازدهی، فوایدی نیز برای محیط زیست دارد.
فراموش نکنیم که حرکت به سمت وسایل نقلیه برقی یک شبه اتفاق نخواهد افتاد. پیشبینی میشود در سال 2030 تقریباً 15 درصد از ناوگان خودروهای اروپایی متشکل از وسایل نقلیه بدون آلایندگی باشد. انتظار میرود تا سال 2040، وسایل نقلیه برقی بیش از 30 درصد از ناوگان کلی خودروهای سبک و کامیونها را تشکیل دهند. در مجموع، زمان قابل توجهی برای جایگزینی کل ناوگان لازم خواهد بود. این بدان معناست که صنعت برق زمان دارد تا خود را با تقاضای فزاینده برای برق تطبیق دهد.
راه حلهای انرژیهای تجدیدپذیر
برای این که خودروهای برقی بتوانند برای محیط زیست مفید باشند، باید برق مورد نیاز آنها را به گونهای تولید کنیم که با سیارهمان سازگار باشد. از سال 2016 به اینطرف، تعداد نیروگاههای ساخته شده انرژیهای تجدیدپذیر (مانند خورشیدی و بادی) از تعداد نیروگاههای با سوخت فسیلی که در این بازه ساخته شده بیشتر بوده است.
کارشناسان آژانس بین المللی انرژی میگویند که تا سال 2030 تقریبا نیمی از برق در سراسر جهان از منابع پاک تامین خواهد شد. در حال حاضر سهم منابع پاک حدود 30 درصد است.
شارژ هوشمند و سازگار با شبکه
علاوه بر استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر میتوانیم بر روی بازدهی و استفاده بهینهتر از انرژی نیز کار کنیم. در اینجاست که شارژ هوشمند وارد میشود.
به طور مثال میتوان خودروهای برقی را در زمان نیمهشب که تقاضای برق کم است، شارژ کرد. این کار به وسیله شارژرهایی که قابلیت برنامهریزی برای شارژ دارند، ممکن خواهد شد.
سیاستها و ابتکارات دولتها نیز میتواند راهحل دیگری باشد. سازمان بینالمللی انرژی میگوید با وجود این که صنعت انرژیهای تجدیدپذیر در حال رشد است، اما سوختهای فسیلی مثل زغالسنگ و نفت، همچنان از پشتیبانی مالی زیادی برخوردار هستند. این سازمان پیشبینی کرده که با توجه به روند فعلی تا سال ۲۰۲۵ دنیا به بیشترین حد استفاده از زغالسنگ، نفت و گاز طبیعی میرسد و بیشترین میزان کربن دیاکسید در جو آزاد خواهد شد. اما تا سال ۲۰۳۰ میزان استفاده از سوختهای فسیلی از ۸۰ درصد به ۷۳ درصد خواهد رسید و روند کاهشی آن آغاز خواهد شد. با این حال این سازمان هشدار میدهد که برای جلوگیری از ادامه افزایش دمای کره زمین باید با سرعت بیشتری استفاده از سوختهای فسیلی را کاهش دهیم.
برخی از راهحلهای پیشنهادی برای شروع این روند:
- دوبرابر کردن سرعت بهبود انرژی
- افزایش سه برابری مصرف انرژیهای تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰
- کاهش انتشار گاز متان از سوختهای فسیلی تا ۷۵ درصد
- سرمایهگذاری بیشتر در انرژیهای پاک در کشورهای کمدرآمد
البته شما نباید لزوماً یک سیاستمدار باشید تا بتوانید تغییر ایجاد کنید. بلکه به عنوان یک شهروند عادی میتوانید با استفاده از خودروهای برقی، سهم خود را در کاهش مصرف سوختهای فسیلی ادا کنید. با ورود خودروی برقی نبکا ET5 به بازار خودروی ایران، این امکان برای شهروندان ایرانی نیز فراهم شده تا بتوانند مسئولیت خود در رابطه با حفاظت از محیط زیست را ادا کنند.